Contrane lucrum nil valere candidum

Pauperis ingenium? querebar applorans tibi, Simul calentis inverecundus deus

Fervidiore mero arcana promorat loco. Quod si meis inaestuet praecordiis

15

Libera bilis, ut haec ingrata ventis dividat Fomenta vulnus nil malum levantia,

Ubi haec severus te palam laudaveram,

Desinet imparibus certare summotus pudor.

Jussus abire domum ferebar incerto pede
Ad non amicos, heu! mihi postes et heu!
Limina dura, quibus lumbos et infregi latus.
Nunc gloriantis quamlibet mulierculam
Vincere mollitie amor Lycisci me tenet,

Unde expedire non amicorum queant
Libera consilia nec contumeliae graves,

Sed alius ardor aut puellae candidae

Aut teretis pueri longam renodantis comam.

20

25

CARM. XII.-IN ANUM LIBIDINOSAM.
Quid tibi vis, mulier nigris dignissima barris ?
Munera quid mihi quidve tabellas

Mittis nec firmo juveni neque naris obesae ?
Namque sagacius unus odoror,

Polypus an gravis hirsutis cubet hircus in alis,
Quam canis acer, ubi lateat sus.

5

Qui sudor vietis et quam malus undique membris
Crescit odor, cum pene soluto

Indomitam properat rabiem sedare; neque illi
Jam manet humida creta colorque

Stercore fucatus crocodili, jamque subando

Tenta cubilia tectaque rumpit!

Vel mea cum saevis agitat fastidia verbis:

Inachia langues minus ac me;

Inachiam ter nocte potes, mihi semper ad unum

Mollis opus. Pereat male, quae te

Lesbia quaerenti taurum monstravit inertem,

10

15

Cujus in indomito constantior inguine nervus
Quam nova collibus arbor inhaeret.
Muricibus Tyriis iteratae vellera lanae
Cui properabantur? Tibi nempe,

Ne foret aequales inter conviva, magis quem
Diligeret mulier sua quam te.

O ego non felix, quam tu fugis, ut pavet acres
Agna lupos capreaeque leones!

CARM. XIII.-AD AMICOS.

Horrida tempestas caelum contraxit et imbres
Nivesque deducunt Jovem; nunc mare, nunc silvae
Threicio Aquilone sonant: rapiamus, amici,
Occasionem de die, dumque virent genua
Et decet, obducta solvatur fronte senectus.

Tu vina Torquata move consule pressa meo.
Cetera mitte loqui: deus haec fortasse benigna
Reducet in sedem vice. Nunc et Achaemenio
Perfundi nardo juvat et fide Cyllenea

5

Levare diris pectora sollicitudinibus; Nobilis ut grandi cecinit Centaurus alumno: Invicte, mortalis dea nate puer Thetide,

10

Te manet Assaraci tellus, quam frigida parvi

Findunt Scamandri flumina lubricus et Simoïs;

Unde tibi reditum certo subtemine Parcae

15

Rupere, nec mater domum caerula te revehet.

Illic omne malum vino cantuque levato,
Deformis aegrimoniae dulcibus alloquiis.

CARM. XIV.-AD MAECENATEM.

Mollis inertia cur tantam diffuderit imis
Oblivionem sensibus,

Pocula Lethaeos ut si ducentia somnos
Arente fauce traxerim,

Candide Maecenas, occidis saepe rogando :

5

Inceptos, olim promissum carmen, iambos

Ad umbilicum adducere

Dum pecori lupus et nautis infestus Orion

Lentis adhaerens brachiis:

Turbaret hibernum mare,

Intonsosque agitaret Apollinis aura capillos,

Fore hunc amorem mutuum.

10

O dolitura mea multum virtute Neaera!
Nam si quid in Flacco viri est,

Non feret assiduas potiori te dare noctes,

Et quaeret iratus parem,

Nec semel offensae cedet constantia formae,

15

Si certus intrarit dolor.

Et tu, quicunque es felicior atque meo nunc

Superbus incedis malo,

Sis pecore et multa dives tellure licebit

Tibique Pactolus fluat,

20

Nec te Pythagorae fallant arcana renati,
Formaque vincas Nirea,

Eheu translatos alio maerebis amores:
Ast ego vicissim risero.

CARM. XVI.-AD POPULUM ROMANUM.

Altera jam teritur bellis civilibus aetas,
Suis et ipsa Roma viribus ruit:

Quam neque finitimi valuerunt perdere Marsi
Minacis aut Etrusca Porsenae manus,
Aemula nec virtus Capuae nec Spartacus acer
Novisque rebus infidelis Allobrox,

Nec fera caerulea domuit Germania pube
Parentibusque abominatus Hannibal,
Impia perdemus devoti sanguinis aetas,
Ferisque rursus occupabitur solum.

10

Barbarus heu cineres insistet victor et Urbem

Eques sonante verberabit ungula,

Quaeque carent ventis et solibus ossa Quirini,

Nefas videre! dissipabit insolens.

Forte quid expediat communiter aut melior pars
Malis carere quaeritis laboribus:

15

Nulla sit hac potior sententia, Phocaeorum
Velut profugit exsecrata civitas

Agros atque Lares patrios habitandaque fana
Apris reliquit et rapacibus lupis,

20

Ire pedes quocunque ferent, quocunque per undas
Notus vocabit aut protervus Africus.

Sic placet ? an melius quis habet suadere? Secunda
Ratem occupare quid moramur alite?

Sed juremus in haec: simul imis saxa renarint
Vadis levata, ne redire sit nefas;

25

In mare seu celsus procurrerit Apenninus,

Neu conversa domum pigeat dare lintea, quando
Padus Matina laverit cacumina,

Novaque monstra junxerit libidine

30

Mirus amor, juvet ut tigres subsidere cervis,
Adulteretur et columba miluo,

Credula nec ravos timeant armenta leones,
Ametque salsa levis hircus aequora.

Haec, et quae poterunt reditus abscindere dulces,
Eamus omnis exsecrata civitas,

Aut

pars indocili melior grege; mollis et exspes Inominata perprimat cubilia!

35

Vos, quibus est virtus, muliebrem tollite luctum
Etrusca praeter et volate litora.

Nos manet Oceanus circumvagus: arva, beata
Petamus arva divites et insulas,

Reddit ubi Cererem tellus inarata quotannis
Et imputata floret usque vinea,
Germinat et nunquam fallentis termes olivae,
Suamque pulla ficus ornat arborem,
Mella cava manant ex ilice, montibus altis
Levis crepante lympha desilit pede.
Illic injussae veniunt ad mulctra capellae,
Refertque tenta grex amicus ubera;
Nec vespertinus circumgemit ursus ovile,
Neque intumescit alta viperis humus.
Pluraque felices mirabimur: ut neque largis
Aquosus Eurus arva radat imbribus,
Pinguia nec siccis urantur semina glebis,
Utrumque rege temperante caelitum.
Non huc Argoo contendit remige pinus,
Neque impudica Colchis intulit pedem;
Non huc Sidonii torserunt cornua nautae
Laboriosa nec cohors Ulixei.

40

45

50

55

60

Nulla nocent pecori contagia, nullius astri
Gregem aestuosa torret impotentia.

Jupiter illa piae secrevit litora genti,

Ut inquinavit aere tempus aureum;

Aere, dehinc ferro duravit secula, quorum
Piis secunda vate me datur fuga.

65

CARM. XVII.-AD CANIDIAM.
Jam jam efficaci do manus scientiae,
Supplex et oro regna per Proserpinae,
Per et Dianae non movenda numina,
Per atque libros carminum valentium
Refixa caelo devocare sidera,
Canidia, parce vocibus tandem sacris
Citumque retro solve, solve turbinem.

5