S

t

refici cibo oporteret, an immisso per clysterem, ut quasi abundantia laboranti etiam hoc genere egestionis subveniretur. [45.] Mors ejus celata est, donec circa successorem omnia ordinarentur. Itaque et quasi pro ægro adhuc vota suscepta sunt, et inducti per simulationem comodi, qui velut desiderantem oblectarent. Excessit tertio Idus Octobris, Asinio Marcello, Acilio Aviola 7 Consulibus," quarto et sexagesimo ætatis, imperii quartodecimo anno ; funeratusque est solenni Principum pompa, et in numerum Deorum" relatus. Quem honorem, a Nerone destitutum abolitumque, recepit mox per Vespasianum. [46.] Præsagia mortis ejus præcipua fuerunt: exortus crinitæ stellæ, quam cometen'w vocant; tactumque de

Junt. Arg. Ald.-6 Ej. mors Polit. Pro desiderantem, teste Torr. legunt quidam desidentem. Conj. Burm. delirantem.-7 Polit. Ac. Amela, Cort. Ac. Arnelo. Tum videntur aliqui legisse LXIII. æt. quos refutavit Casaub. Vulgo anno. Funeratus est, sed que addunt Mss. O. et Edd. ante Casaub. In Ed. Junk. XV. an. Mox legit Guj. Quem hon. in N. d. a. rec. mox Roma per V. repugnante Cannieg. ad Avien. fab. 31. abolitum Memm. Huls. Medic. 1. 3. abolet. Edd. Sab. Omnia a quem usque ad fin. cap. omisit Vind. 1.-8 Exortu et comete Vind. 1. quem com. duo Torr. cometam Cort. cometem Edd. Vett. cum Periz.-9 Præposit. de excidit in Ed. Gron. a cælo Ven. 1. Tum verba

NOTE

Successorem] Tacitus ibidem : 'Dum res firmando Neronis imperio componuntur,' et eadem quæ hic Suetonius, nisi quod de comœdis silet.

Consulibus] Qui annus ab U. C. 806. Christi vero 56. Qui ætatis ejus annos exacte numerant, ii non am. plius quam 63. ann. duobus mensibus ac tredecim diebus: sed Suetonius annum incœptum habuit pro completo, ut et alias.

" Numerum Deorum] Apotheosim intelligit, ut et Julii cap. 88. Tacitus : " Cœlestesque honores Claudio decernuntur, et funeris solenne perinde ac Divo Augusto celebratur, æmulante Agrippina proaviæ Liviæ magnificentiam.'

▾ A Nerone destitutum] Aliter Pli

nius in Panegyrico: Dicavit cœlo Tiberius Augustum, sed ut majestatis numen induceret; Claudium Nero, sed ut irrideret.' Et ipse Suetonius consecratum a Nerone testatur infra cap. 9. Unde locus hic nonnisi de templo Claudii intelligendus, quod a Nerone destructum Vespasianus instauravit. In Vesp. cap. 9.

w Cometen] Hujus meminit et Seneca lib. vi. Natural. Quæst. cap. 17. et 29. et Plinius lib. 11. cap. 25. 'Cometas Græci vocant, nostri crinitas, horrentes crine sanguineo, et comarum modo in vertice hispidas; terrificum magna ex parte sidns, ac non leviter piatum, ut civili motu, Octavio Consule, iterumque Pompeii et Cæsaris bello; in nostro vero avo,

10

X

I

cœlo monumentum Drusi patris; et quod eodem anno ex omnium magistratuum genere plerique mortem obierant. Sed nec ipse ignorasse, aut dissimulasse ultima vitæ suæ * tempora videtur, aliquot quidem argumentis. Nam et cum Consules designaret, neminem ultra mensem, quo obiit, designavit: et in Senatu, cui novissime interfuit, multum ad concordiam liberos suos cohortatus, utriusque ætatem suppliciter Patribus commendavit. Et in ultima cognitione pro tribunali, accessisse se ad finem mortalitatis,' quanquam abominantibus, qui audiebant, semel atque iterum pronuntiavit.

2

ex om. m. g. non habet Huls.-10 Vulgo ipse nec. Illud reposuit Oud. auctorib. Medic. Polit. Cort. Voss. trib. Burm. Longol. et Edd. multis Vett. ipse abest a Vind. 1. Periz. et Edd. ante Med. Legi jubet Casaub. sed nec ipse quidem ign.-1 Desunt vit. su. Vind. 1. Infra hortatus Vind. 2. Cort. Edd. Ven. et seqq. usque ad Bas. suppliciter non comparet in Vind. 1.-2 Se non agnoscunt Polit. Casaub. et eum secuti, qui videbant etiam Exc. Polit.

NOTE

circa veneficium, quo Claudius Cæsar imperium reliquit Domitio Neroni,' &c.

■ Omnium magistratuum] Tacitus lib. XII. ubi et alia ab his portenta recenset: Numerabatur inter ostenta deminutus magistratuum dumerus, Quæstore, Ædili, Tribuno, ac Prætore et Consule, paucos intra menses defunctis.' Unde etiam colligere est, quinam fuerint magistratus Romani; quos enim generatim Sue

tonius expressit, hos Tacitus singil. latim declaravit.

* Cognitione] Constanter dicitur de judicio, in quo Princeps ipse cognoscit, ut supra cap. 15. et 43.

z Abominantibus] Hoc est, malum omen deprecantibus; abominari enim est triste aliquid precibus rejicere, et amoliri: quod Virgilius sic expressit III. Æneid. 'Di, prohibete minas, di, talem avertite casum:' quo depelli posse credebant ominis exitium.

NERO CLAUDIUS CÆSAR.'

d

Ex gente DOMITIA duæ familiæ claruerunt, CALVINORUM, et AENOBARBORUM. Aënobarbi auctorem originis, itemque cognominis, habent L. Domitium: cui rure3 quondam revertenti juvenes gemini augustiore forma ex occursu imperasse traduntur, nuntiaret Senatui ac populo victoriam, de qua incertum adhuc erat: atque in fidem majestatis adeo permulsisse malas, ut e nigro rutilum ærique

1 Medicei Nero vel de Nerone. Vind. 2. Cort. Nero Domitius Cæsar. Alii carent titulo. 2 Domicia semper Cop. Tum Calviciorum Vind. 1. et Æneobarbor. hic et infra, ac cap. 7. Vind. 2. Ænobardor. Cuj. Torr. vellet ex nummis scribi Ahenob. de qua orthographia cf. Muret. ad Cic. Ep. Fam. viii. 8. -3 Jure Huls. Mox auctiores for. Memm. adh. incert. Vind. 1. in finem

NOTE

a Gente Domitia] Gens et familia differunt, ut totum et pars, ut jam supra in Tiberio cap. 1.

b Calvinorum] Ex hac familia Domitius ille Calvinus, Julii Cæsaris legatus, de quo in Julio cap. 36.

© Aënobarborum] In lapidibus Capitolinis et nummis, quos Torrentius profert, scriptum est' Ahenobarb.'

d Jurenes gemini] Hos Castorem et Pollucem fuisse creditum est; præcipuo enim favore Romanis semper

opitulatos, narrat Valerius Maximus lib. 1. cap. 8. Victoria illa relata est adversus Tarquinios, anno U. C. 257. unde gentis antiquitatem colligere est. Idem narrat et Plutarchus in Emilio, Livius lib. 11. decad. 1. et Dionysius Halicarnasseus lib. vi, qui ea pugna pro Romanis certasse Castorem et Pollucem narrant, et exstructum illis templum ; quo loco, sudorem equorum abstergentes visi sunt.

6

f

assimilem capillum 4 redderent. Quod insigne mansit et in posteris ejus, ac magna pars rutila barba fuerunt. Functi autem consulatibus septem, triumpho, censuraque duplici, et inter patricios allecti, perseverarunt omnes in eodem cognomine. Ac ne prænomina quidem ulla, præterquam Cnei et Lucii, usurparunt; eaque ipsa notabili varietate, modo continuantes unumquodque per trinas 7 personas, modo alternantes per singulas. Nam primum secundumque ac tertium Aënobarborum Lucios; sequentes rursus tres ex ordine Cneos accepimus; reliquos nonnisi vicissim, tum Lucios, tum Cneos. Plures e familia cognosci referre arbitror, quo facilius appareat ita degenerasse a suorum virtutibus Nero,9% ut tamen vitia cujusque, quasi tradita et ingenita, retulerit. [2.] Ut igitur paulo altius repetam, atavus ejus Cn. Domitius in tribunatu i pontifi

8

h

Medic. 1. Item ideo Edd. Rom.' in rutilum Cort.-4 Corr. Burm. pilum redd. reclamantibus Oud. et Ern. Dein abest in ante post. ab Huls.-5 Delecti Vind. 1. Postea perseveraverunt dant Medic. Vind. Cop. Periz. Edd. Ven. Med. omnes exulat a Vind. 1.—6 At ne Fouc. præter Cn. et Luci Cop. Pro eaque in Cuj. tamque.-7 Ita Memm. Dun. Medic. multique cum Edd. Vett. usque ad Bas. probantibus Gron. Muret. ad Cic. Fam. viii. 8. Oud. et seqq. Vulg. ternas servant Huls. Vind. 2. Edd. Rom. Dein secundum ac Vind. 1.— 8 Hoc ord. Memm. Medic. Dun. Vind. 2. Cuj. Voss. Vulgo rurs. seq. Desideratur tres in Periz. Edd. Med. Cald. sequentes deest Fonc. In Polit. pluris.-9 In hanc lect. conspirunt O. Mss. et Edd. ante Bas. Al. Neronem. In Vind. 2. a m. pr. Nero tantum. Statim cujusq. vit. Medic. 3. v. uniuscujusque

NOTE

nepos descendendo. Sed Casaubonus et Torrentins contendunt, Ænobarbos patrem et filium a Suetonio confundi; qui enim Allobrogas domuit, is ejus pater, qui censuram gessit una cum Licinio Crasso eximio Oratore, de quo præclara multa narrat Cicero lib. 111. de Orat. initio, et lib. de clar. Orat. Meminit et Plinius lib. xvII. cap. 1.

Tribunatu] Plebis scilicet, quod factum anno U. C. 651. ut notavit Sigonius lib. 1. de Jure Civium Rom. cap. 19. Unde colligas Enobarborum familiam inter patricios nondum allectam fuisse tunc temporis, aut rur