Prisco si credis, Maecenas docte, Cratino, Nulla placere diu nec vivere carmina possunt, Quae scribuntur aquae potoribus. Ut male sanos Adscripsit Liber Satyris Faunisque poetas, 5 Vina fere dulces oluerunt mane Camenae. Laudibus arguitur víni vinosus Homerus; Ennius ipse pater nunquam nisi potus ad arma Prosiluit dicenda.,,Forum putealque Libonis Mandabo siccis, adimam cantare severis:“ 10 Hoc simul edixi, non cessavere poetae Nocturno certare mero, putere diurno. Quid? si quis vultu torvo ferus et pede nudo Exiguaeque togae simulet textore Catonem, Virtutemne repraesentet moresque Catonis? 15 Rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, Dum studet urbanus tenditque disertus haberi. Decipit exemplar vitiis imitabile: quod si Pallerem casu, biberent exsangue cuminum. O imitatores, servum pecus, ut mihi saepe 20 Bilem, saepe iocum vestri movere tumultus! Libera per vacuum posui vestigia princeps, Non aliena meo pressi pede. Qui sibi fidit, Dux regit examen. Parios ego primus iämbos Ostendi Latio, numeros animosque secutus 25 Archilochi, non res et agentia verba Lycamben. Ac ne me foliis ideo brevioribus ornes, Quod timui mutare modos et carminis artem: Temperat Archilochi musam pede mascula Sappho, Temperat Alcaeus, sed rebus et ordine dispar, 30 Nec socerum quaerit, quem versibus oblinat atris, Nec sponsae laqueum famoso carmine nectit. Hunc ego, non alio dictum prius ore, Latinus Vulgavi fidicen; iuvat immemorata ferentem

Ingenuis oculisque legi manibusque teneri.

Scire velis, mea cur ingratus opuscula lector
Laudet ametque domi, premat extra limen iniquus.
Non ego ventosae plebis suffragia venor
Impensis coenarum et tritae munere vestis ;
Non ego, nobilium scriptorum auditor et ultor,
Grammaticas ambire tribus et pulpita dignor:
Hinc illae lacrimae.,,Spissis indigna theatris
,,Scripta pudet recitare et nugis addere pondus"
Si dixi;,,Rides" ait,,,et Iovis auribus ista
,,Servas: fidis enim, manare poëtica mella
,,Te solum, tibi pulcher." Ad haec ego naribus uti
Formido et, luctantis acuto ne secer ungui,
,,Displicet iste locus" clamo, et diludia posco.
Ludus enim genuit trepidum certamen et iram,
Ira truces inimicitias et funebre bellum.

EPISTOLA XX.

AD LIBRUM SUUM.

Vertumnum Ianumque, liber, spectare videris,
Scilicet ut prostes Sosiorum pumice mundus.
Odisti claves et grata sigilla pudico;
Paucis ostendi gemis et communia laudas,
Non ita nutritus. Fuge, quo descendere gestis:
Non erit emisso reditus tibi.,,Quid miser egi?
,,Quid volui? dices, ubi quis te laeserit ; et scis
In breve te cogi, cum plenus languet amator.
Quod si non odio peccantis desipit augur,
Carus eris Romae, donec te deserit aetas:
Contrectatus ubi manibus sordescere vulgi
Coeperis, aut tineas pasces taciturnus inertes,
Aut fugies Uticam, aut vinctus mitteris Ilerdam.
Ridebit monitor non exauditus, ut ille,

35

40

45

5

10

15 Qui male parentem in rupes protrusit asellum Iratus: quis enim invitum servare laboret?

Hoc quoque te manet, ut pueros elementa docentem
Occupet extremis in vicis balba senectus.
Cum tibi sol tepidus plures admoverit aures,
20 Me libertino natum patre et in tenui re
Maiores pennas nido extendisse loqueris,
Ut quantum generi demas, virtutibus addas;
Me primis Urbis belli placuisse domique,
Corporis exigui, praecanum, solibus aptum,
25 Irasci celerem, tamen ut placabilis essem.

Forte meum si quis te percontabitur aevum :
Me quater undenos sciat implevisse Decembres,
Collegam Lepidum quo duxit Lollius anno.

Q. HORATII FLACCI
EPISTOLARUM

LIBER SECUNDUS.

EPISTOLA I.

AD AUGUSTU M.

Cum tot sustineas et tanta negotia solus,
Res Italas armis tuteris, moribus ornes,
Legibus emendes: in publica commoda peccem,
Si longo sermone morer tua tempora, Caesar.
Romulus et Liber pater et cum Castore Pollux,

Dum terras hominumque colunt genus, aspera bella

Post ingentia facta deorum in templa recepti,

Componunt, agros assignant, oppida condunt,

Ploravere suis non respondere favorem

Speratum meritis. Diram qui contudit hydram
Notaque fatali portenta labore subegit,
Comperit invidiam supremo fine domari.
Urit enim fulgore suo, qui praegravat artes
Infra se positas; exstinctus amabitur idem.
Praesenti tibi maturos largimur honores,
Iurandasque tuum per nomen ponimus aras,
Nil oriturum alias, nil ortum tale fatentes.
Sed tuus hic populus, sapiens et iustus in uno,
Te nostris ducibus, te Graiis anteferendo,
Cetera nequaquam simili ratione modoque
Aestimat et, nisi quae terris semota suisque
Temporibus defuncta videt, fastidit et odit,
Sic fautor veterum, ut tabulas peccare vetantes

5.

10

15

20

Quas bis quinque viri sanxerunt, foedera regum
25 Vel Gabiis vel cum rigidis aequata Sabinis,
Pontificum libros, annosa volumina vatum
Dictitet Albano Musas in monte locutas.
Si, quia Graecorum sunt antiquissima quaeque
Scripta vel optima, Romani pensantur eadem
30 Scriptores trutina; non est quod multa loquamur:
Nil intra est oleam, nil extra est in nuce duri;
Venimus ad summum fortunae, pingimus atque
Psallimus et luctamur Achivis doctius unctis.
Si meliora dies, ut vina, poëmata reddit,
35 Scire velim, chartis pretium quotus arroget annus.
Scriptor abhinc annos centum qui decidit,
Perfectos veteresque referri debet, an inter
Viles atque novos? Excludat iurgia finis!

inter

9,,Est vetus atque probus, centum qui perficit annos.“ 40 9 Quid, qui deperiit minor uno mense vel anno? Inter quos referendus erit? veteresne poëtas, An quos et praesens et postera respuat aetas? 9,,Iste quidem veteres inter ponetur honeste, ,,Qui vel mense brevi vel toto est iunior anno." 45 g Utor permisso, caudaeque pilos ut equinae Paulatim vello, et demo unum, demo etiam unum,

Dum cadat elusus ratione ruentis acervi,
Qui redit ad fastos et virtutem aestimat annis
Miraturque nihil, nisi quod Libitina sacravit.
50 Ennius, et sapiens et fortis et alter Homerus,
Ut critici dicunt, leviter curare videtur,
Quo promissa cadant et somnia Pythagorea.
Naevius in manibus non est et mentibus haeret
Paene recens? adeo sanctum est vetus omne poëma.
55 Ambigitur quoties uter utro sit prior; aufert
Pacuvius docti famam senis, Accius alti,
Dicitur Afrani toga convenisse Menandro,
Plautus ad exemplar Siculi properare Epicharmi,
Vincere Caecilius gravitate, Terentius arte.