uissimo manifestissimoque iudicio per Christum Iesum iustissime iudicaturum, iniustissime iudicatum. CXXXII. EX EODEM LIBRO XX. QVID IDEM APOSTOLVS IN PRIMA AD EOSDEM EPISTVLA DE RESVRRECTIONE MORTVORVM DOCVERIT. 5 148 Sed hic apostolus tacuit de resurrectione mortuorum; ad eosdem autem scribens in epistula prima: nolumus, inquit, ignorare uos, fratres, de dormientibus, ut non contristemini, sicut et ceteri, qui spem non habent. nam si credimus, quod Iesus mortuus est et resur-10 rexit, ita et deus eos qui dormierunt per Christum adducet cum eo. hoc enim uobis dicimus in uerbo domini, quia nos uiuentes, qui reliqui sumus in aduentum domini, non praeueniemus eos qui ante dormierunt; quoniam ipse dominus in iussu, in 15 uoce archangeli et in tuba dei descendit de caelo, et mortui in Christo resurgent primo; deinde nos uiuentes, qui reliqui sumus, simul cum illis rapimur in nubibus obuiam Christo in aera et ita semper cum domino erimus. haec uerba apostolica resur-20 rectionem mortuorum futuram, quando ueniet Christus utique ad uiuos et mortuos iudicandos, praeclarissime ostendunt. Sed quaeri solet, utrum illi quos hic uiuentes inuenturus est 7 I Thess. 4, 13-17 G 5 epistola v te 1 manifestissimoque MV: manifestoque PTv 2 iniustissime iudicatum] om. v 3 cap. CXL T CXLVIII P CXLVIIII v; num. om. 7 inquit-fratres] obduxit m. 2 V 9 ceri (te 11 Christum TV: ihm v 12 eo V: illo Tv non praeueniemus-dominus] dei] om. T pr. add. m. 2) V 13 nos Vv: om. T om. v 14 aduentu v 16 in tuba Vv: tuba T TV: descendet v rapiemur To v primi v 17 primo TV: descendit 18 rapimur V: Christo TV: om. 20 haec (hae a m. 2 in ras.) V 21 utique christus Tv Christus, quorum personas in se atque in illos qui tunc secum uiuebant transfigurabat apostolus, numquam omnino morituri sint an ipso temporis puncto, quo cum resurgentibus rapientur in nubibus in obuiam Christo in aera, ad immortali5 tatem per mortem mira celeritate transibunt. neque enim dicendum est fieri non posse, ut, dum per aera in sublime portantur, in illo spatio et moriantur et reuiuescant. quod enim ait: et ita semper cum domino erimus, non sic accipiendum est, tamquam in aere nos dixerit semper cum 10 domino esse mansuros, quia nec ipse utique ibi manebit, quia ueniens transiturus est; uenienti quippe ibitur obuiam, non manenti. sed ita cum domino erimus, id est sic erimus habentes corpora sempiterna, ubicumque cum illo fuerimus. ad hunc autem sensum, quo existimemus etiam illos quos hic 15 uiuos inuenturus est dominus in ipso paruo spatio et passuros mortem et accepturos immortalitatem, ipse apostolus nos uidetur urguere ubi dicit: in Christo omnes uiuificabuntur, cum alio loco de ipsa loquens resurrectione corporum dicat: tu quod seminas, non uiuificatur, nisi 20 moriatur. quomodo igitur quos uiuentes hic Christus inueniet per immortalitatem in illo uiuificabuntur, etsi non moriantur, cum uideamus propter hoc esse dictum: tu quod seminas, non uiuificatur, nisi moriatur? aut si recte non dicimus seminari nisi ea corpora hominum, quae moriendo 25 quoquo modo reuertuntur in terram sicut sese habet etiam illa in transgressorem patrem generis humani diuinitus prolata sententia: terra es et in terram ibis: fatendum 17 I Cor. 15, 22 19 I Cor. 15, 36 27 Gen. 3, 19 1 personas T: personam v personae V m. 1 et 2 illos Tv 2 transfigurat v 3 an TV: sed in v in illos V: 6 sublime 10 nec TV: om. v 17 urgere PTv 19 dicit Tv 24 seminare v 26 transgressorem TV: transgressione v est istos, quos nondum de corporibus egressos cum ueniet Christus inueniet, et istis uerbis apostoli et illis de Genesi non teneri, quoniam sursum in nubibus rapti non utique seminantur, quia nec eunt in terram nec redeunt, siue nullam prorsus experiantur mortem siue paululum in aere moriantur. Sed aliud rursus occurrit, quod idem dixit apostolus, cum de resurrectione corporum ad Corinthios loqueretur: omnes resurgimus, uel, sicut alii codices habent: omnes dormie cum ergo nec resurrectio fieri, nisi mors praecesserit, possit nec dormitionem possimus illo loco intellegere nisi 10 mortem, quomodo omnes uel dormient uel resurgent, si tam multi, quos in corpore inuenturus est Christus, nec dormient nec resurgent? si ergo sanctos, qui reperientur Christo ueniente uiuentes eique in obuiam rapientur, crediderimus in eodem raptu de corporibus mortalibus exituros et ad eadem mox 15 immortalia redituros, nullas in uerbis apostoli patiemur angustias, siue ubi dicit: tu quod seminas non uiuificatur, nisi moriatur, siue ubi dicit: omnes resurgimus aut: omnes dormiemus; quia nec illi per immortalitatem uiuificabuntur, nisi quamlibet paululum tamen ante moriantur, ac 20 per hoc et a resurrectione non erunt alieni, quam dormitione praecedunt quamuis breuissima, non tamen nulla. cur autem nobis incredibile uideatur illam multitudinem corporum in aere quodam modo seminari atque ibi protinus immortaliter atque incorruptibiliter reuiuescere, cum credamus quod idem 25 ipse apostolus apertissime dicit, in ictu oculi futuram resurrectionem et in membra sine fine uictura tanta facilitate tamque inaestimabili uelocitate rediturum antiquissimorum 7 (et 26) I Cor. 15, 52 1 egressis v 8 resurgimus TV: resurgemus v 9 nisi] T in ras. 10 possimus V: possumus Tv 11 si tam-resurgent] om. v 13 repperientur V 15 mortalibus corporibus Tv surgimus V: resurgemus v surgimus T 20 paulolum v TV: om. v nare v que T 21 quam TV: qua v 25 reuiuiscere v 22 procedunt v 18 retamen 24 semi iam cadauerum puluerem? nec ab illa sententia, qua homini dictum est: terra es et in terram ibis, futuros illos sanctos arbitremur immunes, si eorum morientium in terra non reccident corpora, sed sicut in ipso raptu morientur, ita et resur5 gent, dum feruntur in aera. in terram quippe ibis est: „in hoc ibis amissa uita quod eras, antequam sumeres uitam", id est hoc eris exanimatus quod eras, antequam esses animatus terrae quippe insufflauit deus in faciem flatum uitae, cum factus est homo in animam uiuam - tamquam diceretur: 10,terra es animata, quod non eras; terra eris exanimis, sicut eras;" quod sunt et antequam putrescant omnia corpora mortuorum; quod erunt et illa, si morientur, ubicumque moriantur, cum uita carebunt, quam continuo receptura sunt. sic ergo ibunt in terram, quia ex uiuis hominibus terra erunt, quem15 admodum it in cinerem quod fit cinis, it in uetustatem quod fit uetus, it in testam quod ex luto fit testa; et alia sescenta sic loquimur. quomodo autem sit futurum quod nunc pro nostrae ratiunculae uiribus utcumque conicimus, tunc erit potius, ut nosse possimus. resurrectionem quippe mortuorum 20 futuram et in carne, quando Christus uenturus est uiuos iudicaturus et mortuos, oportet, si christiani esse uolumus, ut credamus. sed non ideo de hac re inanis est fides nostra, si quemadmodum futura sit perfecte comprehendere non ualemus. CXXXIII. EX EODEM LIBRO DE CIVITATE DEI XX. DE ADVENTV HELIAE ANTE IVDICIVM, CVIVS PRAEDICATIONE SCRIPTVRARVM SECRETA RESERANTE IVDAEI CONVERTENTVR AD CHRISTVM. 149 Cum admonuisset, ut meminissent legis Mosi - quoniam 5 praeuidebat eos multo adhuc tempore non eam spiritaliter, sicut oportuerat, accepturos continuo subiecit: et ecce ego mittam uobis Helian Tesbiten, antequam ueniat dies domini magnus et inlustris, qui conuertet cor patris ad filium et cor hominis ad proximum 10 suum, ne forte ueniens percutiam terram penitus. per hunc Heliam magnum mirabilemque prophetam exposita sibi lege ultimo temporum ante iudicium Iudaeos in Christum uerum, id est in Christum nostrum, esse credituros celeberrimum est in sermonibus cordibusque fidelium. ipse quippe 15 ante aduentum iudicis saluatoris non immerito speratur esse uenturus, quia etiam nunc uiuere non immerito creditur. curru namque igneo raptus est de rebus humanis, quod euidentissime sancta scriptura testatur. cum uenerit ergo exponendo legem spiritaliter, quam nunc Iudaei carnaliter sapiunt, 20 conuertet cor patris ad filium, id est cor patrum ad filios. singularem quippe pro numero plurali interpretes septuaginta posuerunt; et est sensus, ut etiam filii sic intellegant legem, id est Iudaei, quemadmodum eam patres intellexerunt, id est prophetae, in quibus erat et ipse Moses. sic enim cor 25 1 cap. CXLI T CXLVIII P CL v; num. om. G TV iam monuisset v moysi v 8 heliam 9 conuertat v Tv Tv (m del. m. 2 T) 5 ammonuisset! tesbiten 12 expositam tem 15 quippe 17 quia porum MV: tempore Tv 13 sibi lege TV: legem sibi v TV: qui v 16 speratur esse TV: sperandus est v TV: qui v 18 raptus] ruptus Tpr. 19 ergo uenerit v exponendo TV: exponere v 20 carnaliter TV: om. v 21 ad filium-patrum] om. v 22 singulare T 23 ut TV: om. v intellegunt v legem] om. v 25 et TV: om. v moyses v |